Na ednometriozę chorują kobiety w wieku rozrodczym, szczuje się, że nawet co piąta z nich. Jest to choroba bolesna (choć czasami mija sporo czasu, zanim się ujawni) i choć najczęściej nie zagraża życiu, to może prowadzić do problemów z płodnością. Żeby zrozumieć, dlaczego tak się dzieje, trzeba najpierw przyjrzeć się samej chorobie.
Objawy i przyczyny
Nie wiadomo dokładnie, skąd się bierze endometrioza i co ją wywołuje. Na pewno znacznie ma wysoki poziom estrogenów, ale nie jest to jedyna przyczyna, a jedynie zauważalna korelacja. W endometriozie problemem są komórki śluzówki macicy, które zamiast zostać wydalone poza organizm wędrują w jego głąb. Poprzez jajowody trafiają do jamy brzusznej, do jelit, pęcherza i w inne miejsca. Tam zagnieżdżają się i rozrastają. Cały czas zachowują się przy tym jak komórki w macicy, czyli złuszczają się i krwawią. Krew nie znajduje naturalnego ujścia, tworzą się zrosty i torbiele. Pojawia się ból, niekiedy ogromny, nieregularne miesiączki a także – niepłodność.
Endometrioza a niepłodność
Gdy komórki śluzówki zagnieżdżą się w jajowodach mogą je uszkodzić, podobnie, gdy osadzą się w jajnikach. Tkanka ze śluzówki może blokować jajowody. Pęcherzyk z komórką jajową (pęcherzyk Graafa) nie ma wtedy szans na pęknięcie, co wprost uniemożliwia zapłodnienie (ponieważ nie ma owulacji). Poza tym takie osadzenie się śluzówki wpływa na regularność miesiączek i zaburza naturalny cykl kobiety, zaburzając możliwość zajścia w ciążę.
Endometrioza powoduje także zwiększenie ilości prostaglandyn, przez co jajowody są sztywniejsze i niedrożne. Jakby tego było mało endometrioza odbija się także na plemnikach. W pewnym uproszczeniu – mikrofagi, które organizm produkuje w odpowiedzi na chorobę, atakują i plemniki. Farmakologiczne leczenie endometriozy także nie sprzyja zajściu w ciążę, ponieważ polega na wywołaniu stanu podobnego do menopauzy.
Leczenie endometriozy
Farmakoterapia w przypadku endometriozy nie jest więc wskazana dla kobiet, które planują zajście w ciążę. W takiej sytuacji wskazane jest leczenie chirurgiczne, polegające na usunięciu chorobowych tkanek. W wielu przypadkach jest możliwe podczas mało inwazyjnej laparoskopii czy endoskopii ginekologicznej. W ich przebiegu można usunąć torbiele i zrosty. Nie jest to metoda dobra w każdym przypadku. I, niestety, komórki mogą pojawić się ponownie.
Nie ma na razie doskonałej metody leczenia endometriozy. Na razie zwalcza się objawy. Co prawda pozwala to kobietom na normalne funkcjonowanie, zlikwidowanie lub znaczne zmniejszenie bólu i posiadanie dzieci.
Artykuł zrealizowany przy współpracy z miracolo.clinic/.
